Viêm cột sống dính khớp: Biểu hiện, phương pháp chẩn đoán & điều trị

Viêm cột sống dính khớp là tình trạng tổn thương cột sống có yếu tố di truyền. Bệnh này thường bị nhầm với một số bệnh xương khớp khác. Chính vì vậy, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể tàn phế. Vậy, dấu hiệu nhận biết viêm cột sống dính khớp là gì? Mời bạn đọc tìm hiểu trong bài viết dưới đây: 

1/ Viêm cột sống dính khớp là bệnh gì?

Viêm cột sống dính khớp là bệnh mạn tính, do cột sống bị vôi hóa khiến các khớp dính vào nhau. Hậu quả khiến cột sống mất khả năng cử động, khiến người bệnh có tư thế cúi gập về đằng trước.

Theo thống kê, khoảng 1 - 1,4% dân số mắc bệnh này. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao gấp 2 - 3 lần so với nữ giới. Đến nay, khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Một số nghiên cứu cho thấy, những người mang gen HLA-B27 có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với nhóm gen khác.

Hiện nay, các phương pháp chữa trị viêm cột sống dính khớp chỉ làm thuyên giảm tình trạng bệnh, chứ không đem lại tác dụng triệt để. 

2/ Biểu hiện của Viêm cột sống dính khớp

Biểu hiện của cột sống dính khớp không quá đặc trưng, nó thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh xương khớp khác như:

• Đau vùng lưng - thắt lưng kiểu viêm, đau một hoặc cả hai bên mông.

• Cứng cột sống.

• Viêm khớp gốc chi (tay, chân)

• Đau cứng cổ, đầu khó xoay (thường gặp ở nữ hơn ở nam )

• 20% trường hợp bệnh nhân bị đau, sưng nóng, tràn dịch khớp gối, khớp háng.

• 

Bệnh nhân thường thấy đau hơn vào buổi sáng hoặc sau khi ngủ dậy. Khác với tình trạng đau lưng thông thường, viêm cột sống dính khớp có đặc điểm:

• Xuất hiện sớm ở độ tuổi thanh niên, trung niên (17 - 45 tuổi)

• Bệnh nhân đau âm ỉ, cường độ đau tăng theo thời gian, đau thành đợt

• Tình trạng đau kéo dài ít nhất 3 tháng.

• Cơn đau không giảm dù bệnh nhân ngủ nghỉ

• Vận động nhẹ nhàng giúp giảm cơn đau mà bệnh gây ra.

Viêm cột sống dính khớp còn kéo theo tình trạng sức khỏe kém ở các bộ phận khác ngoài khớp như:

• Sưng ngón tay, ngón chân.

• Mệt mỏi, sút cân.

• Rối loạn giấc ngủ, ngủ không ngon, thường xuyên tỉnh giấc lúc nửa đêm, gần sáng.

• Xuất hiện các vấn đề tiêu hóa: tiêu chảy, đau bụng, viêm ruột mạn tính,...

• Viêm kết mạc, bệnh vảy nến.

3/ Viêm cột sống dính khớp có nguy hiểm không

Viêm cột sống dính khớp là bệnh mạn tính. Nó gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe toàn thân, mà còn có khả năng khiến người bệnh tàn phế nếu không được chẩn trị kịp thời. 

Dính khớp và đốt sống

Khi tình trạng viêm ngày càng nặng, cơ thể thúc đẩy tái tạo các đốt sống mới. Nó khiến cho khoảng cách giữa các khớp ngắn lại, tạo ra tình trạng “cột sống cây tre”.

Lâu dần, các khớp xê dịch, gắn liền với nhau, khiến chúng mất đi độ linh hoạt giữa các sụn khớp. Người bệnh có tình trạng cúi gập về phía trước, xương cột sống cứng khó cử động.

Viêm màng bồ đào

Các vấn đề về mắt là hậu quả thường gặp nhất ở bệnh nhân bị viêm cột sống dính khớp với các triệu chứng: Đau mắt, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng.

Đọc thêm về bệnh: Viêm màng bồ đào 

Hô hấp

Viêm dính các khớp xương sườn - đốt sống khiến cho phổi bị chèn ép, dung tích và chức năng phổi bị ảnh hưởng.

Nứt, gãy cột sống

Viêm cột sống khiến cho xương kém phát triển, thiếu canxi, làm cho xương mỏng dần, dễ bị nứt gãy.

Các tư thế khiến lưng cần cúi gập như khom lưng tăng tác động lên cột sống, làm trầm trọng thêm tình trạng này.

Ngoài ra, xương nứt gãy làm cho các dây thần kinh cột sống, xung quanh bị tổn thương. Gây ngứa, tê bì chân, bàn chân; thậm chí tạo thành hội chứng chùm đuôi ngựa (liệt nửa người dưới) hoặc tàn phế.

Ảnh hưởng chức năng tim mạch

Viêm cột sống dính khớp có thể tác động tới động mạch chủ, gây biến dạng tổ chức, tạo áp lực làm suy yếu chức năng tim mạch.

Ảnh hưởng cuộc sống hàng ngày

Viêm cột sống dính khớp không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, mà còn khiến cho cuộc sống, tinh thần của người bệnh sa sút.

• Vận động khó khăn, mất dần khả năng tự sinh hoạt cá nhân

• Giảm khả năng lao động, áp lực kinh tế

• Khó giao du bạn bè, ảnh hưởng tới tinh thần, dẫn tới u uất, trầm cảm.

4/ Phương pháp chẩn đoán & điều trị

Viêm cột sống dính khớp nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể để lại hậu quả nghiêm trọng, khiến bệnh nhân tàn phế.

4.1. Phương pháp chẩn đoán

Để xác định bệnh viêm cột sống dính khớp hay không, bác sĩ chỉ định chụp chiếu và làm các xét nghiệm như:

Chẩn đoán hình ảnh

Bệnh nhân cần chụp X-quang hoặc MRI để nhận biết các dấu hiệu đặc trưng của bệnh như:

• Viêm khớp cùng chậu: khe khớp rộng, mật độ xương ở bờ khớp đặc,...

• Xơ hóa dây chằng quanh cột sống

• Canxi hóa đĩa đệm

• Khớp xương sườn cột sống bị tổn thương

• Viêm hai bên khớp háng, khe khớp hẹp, xương hai bên bị bào mòn đối xứng,...

Xét nghiệm máu

Các xét nghiệm máu được chỉ định trong chẩn đoán viêm cột sống dính khớp bao gồm:

• Tìm kháng nguyên tương thích với gen HLA- B27 ở bệnh nhân.

• Xét nghiệm máu toàn bộ CBC

• Đo vận tốc máu lắng

• Xét nghiệm CRP (protein phản ứng C)

• Kiểm tra chức năng gan qua GOT, GPT

• Định lượng creatinin trong thận.

4.2. Phương pháp điều trị

Viêm cột sống dính khớp hiện chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Mà chỉ có thể sử dụng thuốc và vật lý trị liệu để giảm triệu chứng và kìm hãm sự phát triển của bệnh. Từ đó hạn chế ảnh hưởng và rủi ro mà bệnh đem lại.

Điều trị không dùng thuốc

Vận động nhẹ nhàng theo các bài tập vật lý trị liệu, hay hoạt động thể dục đơn giản giúp cải thiện tình trạng cứng khớp cột sống. Một số bài tập mà các bác sĩ khuyên dùng như:

• Một số bài tập Yoga tác động đến xương cột sống

• Bài tập giãn cơ

• Đi bộ, bơi lội, đạp xe đạp

Bệnh nhân có thể thực hiện bài tập ngay tại nhà theo hướng dẫn của y bác sĩ. Tập với cường độ phù hợp, bắt đầu với cường độ thấp rồi tăng dần khi cơ thể phục hồi. 

Tập luyện bài vật lý trị liệu đều đặn giúp khớp trở nên linh hoạt, hạn chế tình trạng dính khớp. Bệnh nhân cần duy trì tập luyện đều đặn để đem lại kết quả tốt nhất. Nếu xuất hiện bất thường trong quá trình tập luyện, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị ngay để tìm biện pháp khắc phục.

Điều trị bằng thuốc 

Cơ chế điều trị viêm cột sống dính khớp là ngăn ngừa triệu chứng bằng thuốc giảm đau kháng viêm. Kết hợp ngăn ngừa tình trạng thoái hóa khớp như:

• Nhóm NSAIDs (giảm đau chống viêm không steroid): Meloxicam, celecoxib,...

• Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm hoặc Corticosteroid tiêm tại chỗ nếu người bệnh bị viêm khớp ngoại biên

• Thuốc chế phẩm sinh học như: Thuốc kháng TNFα, thuốc ức chế Interleukin-17.

Phẫu thuật

Phẫu thuật là biện pháp cuối cùng, được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp các biện pháp thông thường trên không có tác dụng như:

• Phẫu thuật chỉnh hình cột sống: người bệnh bị biến dạng cột sống

• Phẫu thuật thay khớp háng: bệnh nhân đau dai dẳng kéo dài, khó vận động, biểu hiện cấu trúc khớp háng rõ ràng khu chụp X-quang.

Hỗ trợ điều trị tại nhà

Để bệnh được cải thiện nhanh chóng, người bệnh có thể kết hợp cùng các biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà như:

• Thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng, không cúi gập người, hay ngồi xuống, đứng lên nhanh chóng,...

• Chườm nóng, chườm lạnh giúp thư giãn

• Xoa bóp, mát xa giúp máu lưu thông

• Châm cứu bởi người có chuyên môn

• Chế độ ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt điều độ

Trên đây là các thông tin cần thiết về bệnh “Viêm cột sống dính khớp”. Nếu bạn đang có các triệu chứng trên, hãy đến ngay cơ sở y tế có chuyên môn cao để thăm khám và điều trị kịp thời.